Cerkiew w Łabowej ma 230 lat

W bieżącym roku mija 230 lat od wybudowania cerkwi w Łabowej. W tę rocznicę wpisane są trwające przy cerkwi roboty konserwatorskie i remontowe. Prace prowadzi  ks. Andrzej Fik, proboszcz Parafii Rzymskokatolickiej pw. Św. Stanisława Bpa i Męczennika w Łabowej.
Warto przy tej okazji przypomnieć wydarzenia poprzedzające decyzję o budowie murowanej cerkwi w greckokatolickiej parafii w Łabowej. Jest to opowieść o parochach z rodziny Wisłockich przekazana przez panią Marię Bobrowską z Warszawy, która jest w prostej linii potomkinią Bazylego Wisłockiego, budowniczego murowanej cerkwi w Łabowej. Informacje zawarte w artykule pochodzą Archiwum Państwowego w Przemyślu.
Przed rokiem 1581 w Łabowej istniała cerkiew prawosławna. Po unii brzeskiej utworzono parafię greckokatolicką, którą uposażyli i zaprezentowali pierwszego proboszcza Lubomirscy, ówcześni właściciele Państwa Nawojowskiego, w granicach którego leżała Łabowa i pozostałe wsie wchodzące w skład parafii: Łabowiec, Kotów, Uhryń Niżny i Wyżny. Pierwszym unickim proboszczem został ksiądz z rodziny Wisłockich. To księża Wisłoccy przez osiem pokoleń pracowali i kierowali unicką parafią łabowską. Przed wprowadzeniem pierwszego proboszcza na urząd parafialny na zamku w Nawojowej w 1626r. została podpisana ugoda między parochem Bazylim Wisłockim zwanym „ojcem Wasylem Łabowskim” a całą gromadą łabowską, czyli parafianami, w której określone zostały powinności mieszkańców wsi wobec parocha. Przy podpisaniu ugody obecny był ojciec Marco, pełnomocnik kurii krakowskiej dla parafii na terenie Państwa Nawojowskiego. Obecność ojca Marco świadczy o zaangażowaniu rzymskokatolickich biskupów krakowskich w tworzenie parafii unickich na terenie ich diecezji. Po podpisaniu ugody z pierwszym parochem Wasylem Wisłockim „ojcem Wasylem” wojewoda Stanisław Lubomirski uposażył parafię w Łabowej dokumentem datowanym na dzień 8 października 1627r. Parafia otrzymała 30 mórg ziemi. Była to rola zwana Demczyszakowską,  ciągnąca się od granic Uhrynia do granic Kotowa między rolą Kulandowską i Doroszowską. W 1697r. dodatkowym uposażeniem parafii stała się Polanka Drogomaniwka. Kolejnym parochem od 1656r. był syn Wasyla – Eliasz Wisłocki, zaprezentowany przez Aleksandra Michała Lubomirskiego, koniuszego wielkiego koronnego. Pierwsza cerkiew położona nad Kamienicą na granicy Łabowej i Maciejowej była drewniana, obok cerkwi był cmentarz. Łabowska cerkiew spłonęła w 1689r. Budową nowej cerkwi również drewnianej pw. Michała Archanioła z funduszy Lubomirskich zajął się kolejny paroch łabowski Stefan Wisłocki. Budowie patronował unicki biskup przemyski Jan Małachowski, który konsekrował nową świątynię w 1690 roku. Nie był to budynek trwały, stał w pobliżu rzeki Kamienicy Nawojowskiej i po około 200 latach uległ zniszczeniu. Kolejnymi unickimi proboszczami w Łabowej byli: Bazyli Wisłocki i jego syn Aleksander Wisłocki prezentowany przez marszałka koronnego Józefa Lubomirskiego w czerwcu 1702r., a zatwierdzony przez  unickiego biskupa przemyskiego Jerzego Winnickiego. Od 1717r. miał do pomocy wikarego Bazylego Wisłockiego, najprawdopodobniej spokrewnionego, który został powołany na życzenie parafian. Kolejnym parochem został w 1758r. Stefan Wisłocki zaprezentowany przez księcia Janusza Aleksandra Sanguszkę. W 1761r. podczas wizytacji odnotowano w Łabowej istnienie 20 ról kmiecych i sołtystwo o 2 łanach, do spowiedzi i komunii przystąpiło w tym roku na Wielkanoc  530 osób, a właścicielem Łabowej był wtedy Franciszek Ferdynand Lubomirski. Stefan Wisłocki sprawował funkcję parocha do 1775r. Ostatnim parochem z rodu Wisłockich był Bazyli Wisłocki, który wśród łabowskich parochów zajmuje miejsce szczególne. Za czasów jego posługi duszpasterskiej wybudowano w Łabowej nową murowaną cerkiew pod wezwaniem Opieki Matki Boskiej (Pokrownej), założono nowy cmentarz, wybudowano piękną murowaną plebanię. Przez wiele lat Bazyli Wisłocki był dziekanem muszyńskim i Łabowa była centrum dekanatu. W budynku plebanii paroch Bazyli zorganizował bibliotekę dekanalną liczącą około 300 tomów. Prenumerował liczne czasopisma. Bazyli Wisłocki był parochem do 1805r. Następcą na urzędzie parocha został jego zięć Bazyli Krynicki, syn parocha z Nowej Wsi, który ożenił się z Martą Wisłocką. Bazyli Krynicki zmarł w 1840r.

Z materiałów nadesłanych przez panią Marię Bobrowską
zredagowała Celina Cempa

Kategorie: Łabowa

0 komentarzy

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

siedemnaście − dwanaście =